TÜİK, 2024 Hanehalkı Tüketim Harcaması Raporunu Açıkladı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 Hanehalkı Tüketim Harcaması raporunu kamuoyuyla paylaştı. Raporun sonuçlarına göre, Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalarda önemli değişiklikler gözlendi.
2024 yılı Hanehalkı Bütçe Araştırması sonuçlarına göre, hanehalklarının tüketim harcamalarında en yüksek pay yüzde 26,0 ile konut ve kira harcamalarına ait. Ulaştırma harcamaları yüzde 21,6 ile ikinci sırada yer alırken, gıda ve alkolsüz içecekler harcamaları yüzde 18,1’lik payla üçüncü sırayı aldı.
Diğer yandan, toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan harcama kalemleri ise sırasıyla sigorta ve finansal hizmetler (%0,7), eğitim hizmetleri (%1,6) ve eğlence, spor, kültür ve sağlık harcamaları (%2,3) oldu.
Zenginler Ulaşıma Öncelik Veriyor
Gelire göre sıralı yüzde 20’lik gruplar incelendiğinde, en yüksek gelir grubundaki hanehalklarının ulaştırma harcamalarına yüzde 26,6, konut ve kira harcamalarına yüzde 22,1 ve gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarına yüzde 12,8 pay ayırdığı belirlendi.
En düşük gelir grubundaki hanehalkları ise konut ve kira harcamalarına yüzde 33,2, gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarına yüzde 30,4 ve ulaştırma harcamalarına yüzde 10,1 oranında pay ayırmayı tercih etti.
Harcama Kalıpları Değişiyor
Maaş, ücret ve yevmiye geliri gibi temel gelir kaynaklarına sahip hanehalklarının harcama tercihleri ile müteşebbis gelirlere sahip hanehalklarının harcama kalıpları arasında farklılıklar görüldü. Temel gelir kaynaklarına sahip hanehalkları konut ve kira harcamalarına yüzde 24,0, gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarına yüzde 16,4 ve ulaştırma harcamalarına yüzde 23,0 pay ayırırken; müteşebbis gelirlere sahip hanehalkları konut ve kira harcamalarına yüzde 21,6, gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarına yüzde 18,4 ve ulaştırma harcamalarına yüzde 26,4 oranında pay ayırdı.
Tek Kişilik Hanehalkları ve Hanehalkı Büyüklüğüne Göre Harcama Dağılımı
2024 yılında tek kişilik hanehalkları, konut ve kira harcamalarına yüzde 35,2, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 15,1 ve ulaştırma harcamalarına yüzde 14,4 oranında pay ayırdı. Diğer yandan, altı veya daha fazla kişiden oluşan hanehalkları ise gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarına yüzde 24,7, konut ve kira harcamalarına yüzde 22,4 ve ulaştırma harcamalarına yüzde 20,4 pay ayırdı.
Gelir Düzeyi ve İsraf Arasındaki İlişki
Gelir seviyesinin artması ile gıda ürünlerinin israf edilme oranının da arttığı görüldü. En fazla israf edilen gıda grupları incelendiğinde, taze meyve ve sebzeler yüzde 40,1’lik paylarıyla listenin başında yer alırken, bunu ekmek (%32,0) ve süt ile süt ürünleri (%14,3) izledi.